Kryzys rolniczy oraz to, że źle widziany politycznie pod rosyjskim zaborem ojciec zapewne nie jeździł tam od lat sześćdziesiątych XIX wieku sprawiły, że jego fortuna podupadła, a majątki: Sucha, Łukówiec, Stawiska oraz Surhów w Lubelskiem, administrowane przez dzierżawców, popadły w zaniedbanie. W dodatku ojciec już w owym czasie był wiekowy. W tej sytuacji Krzysztof pojechał do „Gugi”, a przedstawiwszy stan rzeczy, zadecydował: „przecież nie będziemy »landlordami«”. Chyba wtedy, przymuszony przez brata, zrozumiał, że bycie właścicielem ziemi, której się nie widzi, nie pracuje na niej, miejsca swego nie zagrzewa, powołania swego nie spełnia, jest niedopuszczalne. Pamiętajmy, że były to lata intensywnego wynaradawiania, germanizacji i rusyfikacji. Znaczącym elementem tej pierwszej było przejmowanie przez Niemców ziemi z polskich rąk. Choć w zaborze rosyjskim groźba tego była mniejsza, August junior, żyjący w zaborze pruskim, myślał w kategoriach tego, czego był świadkiem. Przerwał więc studia w Heidel­bergu, odbył krótką praktykę rolniczą i razem z bratem zaprzągł się do dźwigania z upadku zaniedbanych folwarków. Podjętym wtedy obowiązkom ziemiańskim, dla niego często niewdzięcznym i uciążliwym, pozostał wierny do końca życia. Obu braciom udało się utrzymać ojcowiznę, a w Wierzenicy znacząco ją powiększyć zakupami w rejonie Mechowa. Na licznych swoich majątkach, które pieczołowicie ochra­niał, aby niczego z ojcowizny nie uronić, nie gospodarował osobiście, z wyjątkiem Wierzenicy. Inne majątki, jak Stawiska i Sucha w Węgrowskiem oraz Surhów w Krasnostawskiem, były wydzierżawione. Cieszkowski objeżdżał latem dzierżawców i opowiadał z tych objazdów nie kończące się historie.

Poszanowanie dla ziemi nie wiązało się u niego z wymuszoną przez zaborcę gospodarnością, jednak z czasem „majątki zapuścił: wyglądały opłakanie. Długów jednak nie zaciągał i kryzys rolny przeżył zupełnie dobrze, głównie dzięki oszczędności”.